belangrijke architect te Roermond o.a. van katholieke kerken, het Rijksmuseum en het Centraal station te Amsterdam; oprichter van de Kunst-Nijverheid-Teekenschool Quellinus in 1879, van de Rijksschool voor Kunstnijverheid en Rijksnormaalschool voor Teekenleraren in 1881, zie A.J.C. van Leeuwen 2007
Allgemeines Lexikon der bildenden Künstler : von der Antike bis zur Gegenwart [Thieme Becker] {CATK}, Thieme/Becker 1907-1950, vol. 8 (1913), p. 232
Aanteekeningen over beeldende kunst [Dake, 1915], Dake 1915, p. 178-181
Romantiek en katholicisme in Nederland : eerste deel, kunst, Brom 1926, p. 313 en passim
Lexicon Nederlandse beeldende kunstenaars, 1750-1950 [Scheen, 1969] [2-delig], Scheen 1969-1970, vol. 1, p. 236
Lexicon Nederlandse beeldende kunstenaars, 1750-1880 [Scheen, 1981], Scheen 1981, p. 106
Kunstnijverheid in Nederland 1880-1940, Eliëns/Groot/Leidelmeijer 1996, p. 213
Literatuur
Anoniem, 'Het graf van generaal Pel', Nederlandsche Kunstbode 2 (1880), p. 380-381 [i.s.m.: E. Lacomblé, zie aldaar]
E. Pijzel [red.], Mannen en vrouwen van beteekenis in onze dagen, Haarlem 1897, p. 1-42
H.P. Berlage, 'Dr P.J.H. Cuypers', De Kroniek 3 (1897), p. 1
V. de Stuers en P.J.H. Cuypers, Het Rijks-Museum te Amsterdam, (Amsterdam, 1897)
V. de Stuers, 'Dr P.H.J. Cuypers', Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift 10 (1900), p. 193-205
Cat.Tentoonstelling der werken van dr P.J.H. Cuypers, architect der Rijksmuseumgebouwen, als overzicht van diens kunstenaarsloopbaan gedurende meer dan vijftig jaren, omvattende bouwkundige ontwerpen, eigenhandige schetsen van bouwwerken, meubels, decoratieve schilderwerken, enz., ingericht door het genootschap Architectura et Amicitia, Amsterdam 1907
P.J.H. Cuypers en F. Luyten, Le château de Haar à Haarzuylens, Utrecht 1910
J.C. Overvoorde, 'Dr. P.J.H. Cuypers', Oudheidkundig Jaarboek. Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond 1 (1921), p. 1-3 (in memoriam)
A.F. van Beurden, 'De familie Cuypers en de kunst', Dr. Cuypers Gedenkboek 1827-1927, Roermond 1927, p. 46-49
B. Polak, Het Fin-de-Siècle in de Nederlandse Schilderkunst. De symbolistische beweging 1890-1900, 's-Gravenhage 1955, p. 190 en passim
G. Brom, Schilderkunst en litteratuur in de 19e eeuw, Utrecht/Antwerpen 1959, p. 16 en passim
L. Gans, Nieuwe Kunst. De Nederlandse bijdrage tot de Art Nouveau. Dekoratieve kunst, kunstnijverheid en architektuur omstreeks 1900, Utrecht 1966, p. 10 en passim
H.P.R. Rosenberg, 'De neogotiek van Cuypers en Tepe', Bulletin van de Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond 70 (1971), p. 1-14
G.C.P. Linssen, De jonge jaren van bouwmeester Cuypers', Economisch en Sociaal -Historisch jaarboek 37 (1974), p. 248-268
P. Janzen, 'Het Rijksmuseum aan de Stadhouderskade te Amsterdam: Een wordingsgeschiedenis', De Negentiende Eeuw 2 (1978), p. 149-178
A. de Vries, 'Pierrefonds en De Haar: Twee 19de-eeuwse kasteelrestauraties', Bulletin KNOB 78 (1979), p. 1-25
F. Asselbergs, ''Het Morgenrood eener Wedergeboorte', P.J.H. Cuypers architect (1827-1921)', De Negentiende Eeuw 4 (1980), p. 158-170
J. Schiferli, 'Een 'Nationaal gedenkteken voor november 1813' (Den Haag, 1863-1869)', Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 34 (1983), p. 73-131
J. Becker, ''Justus ex fide vivit': over het Vondelbeeld (Amsterdam,1867), Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek dl. 34, 1983, p. 132 en passim
B.C.M. van Hellenberg Hubar, 'Kerken van Cuypers in oude ansichten, de vervlakking van een populaire reeks', Heemschut 62 (1985), p. 17-18
T. Maas, 'Een vrome Bouwmeester', NRC Handelsblad 2 augustus 1985
G. Hoogewoud, J.J. Kuyt, A. Oxenaar, P.J.H. Cuypers en Amsterdam, gebouwen en ontwerpen, 1860-1898, Amsterdam 1985
A. van der Woud, 'De Cuypers -legende', Wonen. Tijdschrift voor Architectuur en Beeldende Kunst (1985) nr. 16-17, p. 14-15
C. P. Krabbe, 'De wijze bouwmeester. Pierre J.H. Cuypers in de ogen van Alphons Diepenbrock', Muziek en Kunstlicht nr. 17, (winter 1985/1986), p. 13-17
M. Bock, 'Cuypers-Berlage-De Stijl, twee ruimte-concepties', Forum 30 (1986), p. 98-109
B.C.M. van Hellenberg Hubar, W. van Leeuwen, 'Publicaties en evenementen in het kader van Cuypers-jaar 1985', Bulletin KNOB 86 (1987), p. 179-184
B.C.M. van Hellenberg Hubar, 'De vervalsende werking van het isolement: Cuypers en Berlage', De Sluitsteen 3 (1987), p. 3-6
P.A.M. Geurts, ''Brengt den Roer den Amstel nader', het huwelijk van de Roermondenaar Pierre Cuypers met de Amsterdamse Antoinette Alberdingk Thijm', De Sluitsteen 4 (1988), p. 114-116
B.C.M. van Hellenberg Hubar, 'Van Ambachtsman tot denker. De personificatie van Arbeid in de topgevel van het Rijksmuseum', De 19de eeuw 12, 3 okt. 1988, p. 151-179
A. van der Woud, ''Steenen Mystiek", de proportiesystemen van P.J.H. Cuypers', Archis (1988), p. 38-46
P.A.M. Geurts, 'Pierre Cuypers probeert Van Deyssel tot andere gedachten te brengen', De Sluitsteen 5 (1989), p. 114-116
A.H.E.M. Jansen, A.J.C. van Leeuwen en G.P.P. Vrins, 'Arbeyd sere voert tot eere', Hendrik van der Geld, de neogotiek en de Brabantse beeldhouwkunst, Tilburg 1989, p. 9 en passim
I. Jager, Willem Kromhout Czn., Rotterdam 1992, p. 9 en passim
P.A.M. Geurts [red.] e.a., J.A. Alberdink Thijm, 1820-1889, erflater van de negentiende eeuw: Een bundel opstellen, Baarn 1992, p. 15 en passim
L. Schiphorst, 'Een samengevat korps van knappen kunstenaars'. De beginjaren van Cuypers' werkplaatsen', de Sluitsteen 8 (1992) 3, p. 79-96
A. Oxenaar, 'Op zoek naar een schilderachtig straatbeeld:de stadswoonhuizen van P.J.H. Cuypers in de Vondelstraat (1867-18710', in: Amsterdam. Het beschouwen waard, Amsterdam 1993, p. 75-87
P.H. Aarts, 'Familierelaties van de architect Petrus Josephus Hubertus Cuypers', Spiegel van Roermond, Jaarboek voor Roermond 2 (1994), Roermond 1993, p. 11-26
Y. Koopmans, H.A. van den Eijnde 1869-1939, Assen 1994, p. 14 en passim
E.P. Tibbe, R.N. Roland Holst: arbeid en schoonheid vereend: opvattingen over gemeenschapskunst, Amsterdam 1994, p. 15 en passim
W. (A.C.J.) van Leeuwen, De maakbaarheid van het verleden. P.J.H. Cuypers als restauratiearchitect, Zwolle-Zeist 1994 (diss. KU Nijmegen]
Th.H. von der Dunk, 'Jhr. mr. Victor de Stuers en het Rijksmuseum, de controverse inzake de zege van Cuypers bij de prijsvraag van 1875 nader bezien', Bulletin van het Rijksmuseum 42 (1994), p. 37-76
J. Cock-Escher, 'De Engeltjes van de Stadsschouwburg. Beelden van Bart van Hove', Oud Amsterdam 47 (1995) 1, p. 20-22
L. Schiphorst, 'Een negentiende-eeuwse archiefkast uit de nalatenschap van de familie Cuypers', Antiek (december 1995), p. 220-227
R. Baarsen e.a., 'De Lelijke Tijd'. Pronkstukken van Nederlandse interieurkunst 1835-1895, (Rijksmuseum) Amsterdam 1995, p. 22 en passim
D.J. Biemond, 'Samen strijdend voor de katholieke zaak. een muziekkast en een piano van P.J.H. Cuypers', Antiek 30 (1995), p. 146-161
Bulletin KNOB 95 (1996), nr. 2-3, themanummer: 'De KNOB, Cuypers en kasteel De Haar'
B.C.M. van Hellenberg Hubar, Arbeid en Bezieling. De esthetica van P.J.H. Cuypers, J.A. Alberdink Thijm en V.E.L. de Stuers en de voorgevel van het Rijksmuseum, Nijmegen 1997 (diss.)
Y. Koopmans, Muurvast & gebeiteld. Beeldhouwkunst 1840-1940, Rotterdam 1997 [diss.], p. 8 en passim
A.B.G.M. van Kalmthout, Muzentempels. Multidisciplinaire kunstkringen in Nederland tussen 1880 en 1914, Hilversum 1998, p. 31 en passim
R. Baarsen, 'Een verlovingsgeschenk met complicaties. De muziekkast van P.J.H. Cuypers', Kunstschrift 44 (2000), p. 14-19
A. de Jong, De dirigenten van de herinnering.Musealisering en nationalisering van de volkscultuur in Nederland 1815-1940, Nijmegen 2001, p. 72 en passim
Z. Kolks, 'De kerk van de H. Antonius van Padua in Kranenburg (Gemeente Vorden). Een vroege schepping van P.J.H. Cuypers', Bulletin stichting oude Gelderse kerken 28 (2002), p. 3-17
Y. Brentjens, Dwalen door het paradijs. Leven en werk van G.W. Dijsselhof (1866-1924), Den Haag/Zwolle 2002, p. 9 en passim
S. de Blaauw, 'Ultramontane ambivalence: the architect P.J.H. Cuypers and his first journey to Rome', A.W.A. Boschloo e.a. [red.], 'Aux Quatre Vents'. A Festschrift for Bert W. Meijer, Florence 2002, p. 355-362
M. Meurs, 'De gipscollectie van het Rijksmuseum II: opkomst en verval van een hulpmiddel voor het Nederlandse kunstonderwijs', Bulletin van het Rijksmuseum 50 (2002), p. 264-293 [betr. aandeel Cuypers]
A.M. Cense, 'Sociëteit De Witte: een paleis voor heren van stand', Jaarboek Die Haghe (2002), p. 100-103, 115, 148, 154, 155
W. van Leeuwen, ''Ons Bindt de Vrijheid''. Over het werk van Isaac Gosschalk en zijn ontwerpen voor Zeeger Deenik', in: Nieuwsbrief Vereniging vrienden van Stadsherstel Amsterdam nr. 53 (sept.2003), p. passim
J.F. Heijbroek, 'Herinneringen van Rik Roland Holst aan de bouw van het museum', Bulletin van het Rijksmuseum 51 (2003), p. 65-69
J. Voeten, Het Witsenhuis, Amsterdam/Antwerpen 2003, p. 20, 23, 24
Th. H. von der Dunk, 'Het project voor een Posthoornkerk aan de Prinsengracht. De inspanningen van pastoor Steinbach in 1835', Jaarboek van het genootschap Amstelodamum 95 (2003), p. 106-141
F. Haansen en C. van den Broek, 'Het erfgoed van Carl Weber (1820-1908) I. Neogothische en neoromaanse kerken in het Gelders Rivierengebied', Venster 2 (aug.2004), p. 10-14
M. van Damme, 'Modern versus Traditioneel. Het materieelgebruik van de bouwmeesters Cuypers en Tepe', Bulletin KNOB 103 (2004) 5, p. 158-182
Bram Huijser, Nederlandse boekband-, boekomslag- en stofomslag-ontwerpers 1890-1940 (typescript, 2004)
H. Landheer, 'De restauratie van kasteel De Haar: van droom tot obsessie', Bulletin KNOB 103 (2004) 5 p. 183-190
L. Schiphost, 'Een toevloed van werk, van wijd en zijd'. De beginjaren van het Atelier Cuypers / Stoltzenberg, Roermond 1852-ca.1865, Ede (University Press Nijmegen) 2004, p. 64-84 en passim
J. Perry, Ons fatsoen als natie. Victor de Stuers 1843-1916, Amsterdam 2004, p. 10 en passim
W. Krul, 'Vooruitgang en verlies.Het moeizame begin van de Nederlandse Monumentenzorg', De Negentiende eeuw 29 (2005), p. 3-21
T. Vugts, 'Aangepast ontwerp Cuyperspassage', Het Nieuwe Rijksmuseum Amsterdam / Nieuwsbrief 3 (2005) 11, p.[1-3]
A. van Grevenstein, 'Painted decorations in the Rijksmuseum: The reconstruction of Cuypers', Art Matters dl. 3 (2005), p. 164-172
T. Vugts, 'Het Nieuwe Rijksmuseum. Klaar voor de toekomst.. Ontwerp Het Nieuwe Rijksmuseum gereed', Kunstkrant Rijksmuseum 32 (mei-juni 2006) 3, p. 22-25
A. Looyenga, 'De Haarlemse Sint-Joseph als kathedraal. Naar aanleiding van recente vondsten', p. 85-82
Y. Brentjens en T.M. Eliëns, K.P.C. de Bazel (1869-1923).Ontwerpen voor het interieur, Zwolle/Den Haag 2006, p. 17 en passim
Th.H. von der Dunk, 'De moeizame vormgeving van het verleden', Bulletin KNOB 105 (2006), p. 108-222
P. Gorter en M. Bax, 'Vondelstraat 29. Betsie Repelius en haar opdrachten aan Joseph Cuypers en Piet Mondriaan', Amstelodamum Jaarboek 98, 2006, p. 106-131
J. Gardeniers, 'Het Cuypersjaar 2007', Venster 5 (2007), p. 6
F. Niemeijer, 'Cuypers' oudste kerk in Nederland. De St.-Antonius van Padua 'op de Kranenburg', bij Vorden uit 1855/56', Venster 5 (2007), p. 7-9
I. Vermeulen, ' 'Alsof het gebouw nooit was verlaten'. De restauratie van kasteel de Haar door Pierre Cuypers', Nobelmagazine 4 (2009), nr. 3, p. 11-14
M. van Roon, Goud, zilver & zijde. Katholieke textiel in Nederland 1830-1965, Zutphen 2010, p. 352
L. Schiphorst, 'Enkele minder bekende interieurontwerpen van Pierre Cuypers', Desipientia 18 (2010), nr. 2, p. 24-27
M. Wiegman, 'De restauratie van de Domtoren, verschillende restauratieopvattingen verenigd', Bulletin KNOB 109 (2010), p. 222-233
L. Schiphorst, 'Pierre J.H. Cuypers in Gelderland, een klein maar opmerkelijk oeuvre' (I), Venster 9 (2011), april, p. 10-16; (II), Venster 20 (2012), p. 10-16
M.J. Veelen, 'De Aerwinkel. Van Gelders leengoed tot historische buitenplaats', Jaarboek Heemkundevereniging Roerstreek 43 (2011), p. 71-97; p. 84 e.v.
K. van der Ploeg, 'De Engelse connectie van de Nederlandse neogotiek', Rythmus. Jaarboek voor de studie van het fin de siècle 1 (2012), p. 123-142
A.J. Vervoorn, ‘P.J.H. Cuypers in de prentkunst’, Boekenpost 20 (2012), nr. 117 (januari/februari), p. 10-11
The Rijksmuseum Bulletin 61 (2013): verschillende artikelen over de restauratie van het Rijksmuseum
Opleiding
Academie AntwerpenAcademie Antwerpen
Plaats/periode
RoermondRoermond, -1877, vanaf 1 januari 1851 stadsarchitect tot 1854
AmsterdamAmsterdam, 1877-1892
Valkenburg aan de GeulValkenburg aan de Geul, 1892-1898
RoermondRoermond, 1898-1921, zie A.J.C. van Leeuwen, 2007
Leraar van
Bazel, Karel Petrus Cornelis de
Bleijs, Adrianus Cyriacus
Bosch, Jacob van den
Cuypers, Eduard
Cuypers, Joseph
Dijsselhof, Gerrit Willem
Ellens, Harm
Geene, Henri
Gorter, Arnold Marc
Groot, Jan Hessel de
Horn, Jos ten
Klaarhamer, Pieter Jan Christoffel
Lanooy, Chris
Liefland, Wilhelmus Bernardus van
Lion Cachet, Carel Adolph
Margry, Evert
Meijer, Jan de (1878-1950)
Molkenboer, Theo
Nieuwenhuis, Theo
Penaat, Willem
Peters, Cornelis
Riele, Wolter te
Straaten, Corns van
Straaten, Jacobus Augustinus van
Thissen, Jozef
Verschuuren, Albert
Vos, Charles
Vries Lam, Dirk de
Walenkamp, Herman
Wijdeveld, Hendrikus Theodorus
Zijl, Lambertus
Naamsvariant
Cuypers, Petrus Josephus Hubertus
Cuypers, Pierre Joseph Hubert (dr)
Cuijpers, Pierre Joseph Hubert
Cuypers, Pierre (1827-1921)
Familierelaties
zoon van schilder J.H. Cuypers, vader van architect Jos.Th.J. Cuypers, grootvader van architect Pierre J.J.M. Cuypers en oom van Eduard Cuypers
